Często przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą rozważają zatrudnienie członka rodziny jako pomocnika (osobę współpracującą).
Zatrudniając członka rodziny jako pracownika warto zastanowić się nad regulacjami w ZUSie, formą zatrudnienia, a także na tym, czy wynagrodzenie takiej osoby może stać się kosztem firmowym.
Osoba współpracująca – kto może nią zostać?
Osobą współpracującą może zostać członek rodziny przedsiębiorcy, który prowadzi z nim wspólne gospodarstwo domowe oraz pomaga mu przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Nie będzie to jednak dotyczyć tych, którzy posiadają umowę o pracę po to, by się przysposobić do zawodu. Co ciekawe, osobą współpracującą nie może zostać rodzeństwo osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą. Osobą współpracującą może za to zostać małżonek lub małżonka, dziecko (także przysposobione lub dziecko małżonka/ki), rodzic (również macocha i ojczym) oraz osoba przysposabiająca. Taką osobę można zatrudnić na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy też po prostu nieodpłatnie.
ZUS a zatrudnienie osoby współpracującej
Jeśli zdecydujemy się na zatrudnienie członka rodziny jako osoby współpracującej, musimy o tym fakcie poinformować ZUS. Mamy na to siedem dni od momentu powstania obowiązku ubezpieczeniowego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w przypadku osób współpracujących zatrudnionych na umowę o pracę tudzież nieodpłatnie wymaga naliczania składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne o tej samej wysokości, co za przedsiębiorcę prowadzącego działalność. Składki ZUS płaci przedsiębiorca. Warto wiedzieć, iż osoby współpracujące nie mogą korzystać z tzw. małego ZUSu, nawet jeżeli korzysta z niego sam zatrudniający przedsiębiorca. Ten ostatni, rzecz jasna, nie traci do prawa do preferencyjnego ZUSu jeśli zatrudni członka rodziny jako osobę współpracującą. Dodatkowo, jeżeli osoba ta zatrudniona została na podstawie umowy o pracę, a jej wypłata wynosi przynajmniej tyle, ile wynagrodzenie minimalne, przedsiębiorca prowadzący działalność zapłaci tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne, czyli nie będzie musiał naliczać za nią składek na ubezpieczenie społeczne. Sprawa będzie wyglądać tak samo, gdy osoba współpracująca będzie studentem do 26. roku życia zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia. Zawarcie umowy zlecenia sprawi, że ZUS stanie się niższy. Składki wyliczane będą zależne od wynagrodzenia, tak samo, jak w przypadku umów z osobami niespokrewnionymi.
Wynagrodzenie osoby współpracującej a koszty firmowy
Zapłata, którą w ramach swojej pracy otrzyma członek rodziny, nie będzie stanowić kosztu firmowego. Pamiętajmy przy tym, że jeśli osoba współpracująca będąca członkiem rodziny pracuje nieodpłatnie, wówczas oznacza to powstanie przychodu dla właściciela działalności. Szczęśliwie jednak nie ma obowiązku wykazywania tego, a co za tym idzie – płacenia od tego podatku.